فیستول چگونه به وجود می آید؟ برای پاسخ به این سوال در ابتندا باید بدانیم فیستول چیست؟
فیستول به فرانسوی (fistule) یا ناسور یا به گویش قدیمی دردالسینا گفته می شد.
در علم پزشکی فیستول، به ارتباط غیر طبیعی بین دو اندام مختلف یا دو رگ یا دو عضو از بدن انسان گفته می شود. حتی، اگر این دو عضو کوچک همانند دو مویرگ با یکدیگر ارتباط غیرطبیعی برقرار کرده باشند، پزشکان به این رویداد فیستول می گویند.
گاهی اوقات برای اهداف درمانی به صورت عمدی دو عضو از بدن را به یکدیگر متصل می کنند، پس فیستول به نوعی یک راه درمانی هم به شمار می رود.
محل ایجاد فیستول
آمار سازمان بهداشت جهانی می گوید که محل فیستول های ایجاد شده تا به امروز در سراسر جهان به صورت زیر بوده است:
- در نواحی چشمی: فیستول گوش داخلی، فیستول مجرای اشک
- در سیستم گردش خون: فیستول بین رگ ها در رگ‌های شش بدن، بین رگ های مغز، بین دو سرخرگ، فیستول بین سرخرگ و سیاهرگ
- در دستگاه تنفس: فیستول نای به مری، فیستول منجر به آمپیم ریوی
- در دستگاه گوارش: فیستول غده های بزاقی، فیستول آپاندیس، فیستول روده، فیستول معده، فیستول مقعدی
- در ماهیچه ها: فیستول بین مفصل های بدن
- در دستگاه های تناسلی و ادراری: فیستول مثانه به واژن، فیستول کانال تناسلی (در زن) به بیرون پوست، فیستول واژن به روده
- به صورت مادرزادی: فیستول مادرزادی ورید پورت به سرخرگ کبدی، فیستول مادرزادی واژن به راست‌روده، فیستول مادرزادی سینوسی
تشخیص فیستول
معمولا ایجاد دمل و آبسه می تواند منجر به ایجاد فیستول هم بشود. ایجاد دمل هایی به شکل برجسته که ملتهب هستند و خونریزی دارند، معمولا فیستول هم به وجود می آورد. فیستول را از روشهای مختلفی چون نمونه برداری یا بیوپسی، آزمایش خون، معاینه و روش های دیگر می توان انجام و تشخیص داد. برای تشخیص فیستول می توانید به کلیه پزشکان متخصص بیماری های مقعدی مانند متخصص هموروئید مراجعه کنید.
انواع فیستول
همان طور که گفته شد فیستول به معنای ایجاد ارتباط بین دو عضو بدن است. این دو عضو با انواع مختلفی از کانال ها به یکدیگر متصل می شوند.
انواع فیستول بر اساس انواع این کانال ها تقسیم بندی می شوند. بر همین اساس سه نوع فیستول وجود دارد:
- فیستول ناقص: فیستولی که بر روی پوست بدن ایجاد می شود و به درون بدن کانال زده است اما به هیچ اندامی وصل نیست
- فیستول کور: یک سمت از مجرایی که دو اندام را به هم وصل کرده است بسته است
- فیستول کامل: مجرای ارتباطی در این نوع فیستول هم دارای ورودی و هم دارای خروجی است. یا به عبارت دیگر از هر دو طرف باز است
درمان فیستول
از آنجایی که فیستول همراه با جمع شدن چرک، التهاب و خونریزی استف معمولا تجویز آنتی بیوتیک و جراحی لازم است. اما درمان فیستول های کوچک ضروری نیست و درمان فیستول های انواع دیگر بستگی به وخامت اوضاع و محل ایجاد و همچنین دلیل ایجاد فیستول دارد.
پزشک برای درمان فیستول ابتدا تشخیص می دهد که فیستول از کدام یک از انواع سه گانه است، از کجا شروع شده و تا کجا ادامه دارد. این مهم با آزمون ساده ای به نام فیستولکتومی رخ می دهد. پزشک با انجام این آزمون می تواند بفهمد که شکل و مسیر فیستول به چه صورت است. پزشک بعد از تشخیص شکل و مسیر فیستول، می تواند با بی حسی موضعی جراحی فیستول را انجام بدهد و آن را دربیاورد. روند درمان فیستول باید ادامه پیدا کند.
این احتمال وجود دارد که تخلیه ی فیستول در هنگام جراحی به صورت کامل رخ نداده باشد. پس روند درمان باید ادامه پیدا کند تا در صورت تخلیه ی ناتمام فیستول جراحی دوباره ای انجام بشود. اگر بعد از جراحی اولیه ی فیستول معاینه های بعدی صورت نپذیرد، ممکن است فیستول دوباره عود کند، چرا که شاید در جراحی اولیه تخلیه ناقص بوده است.
درمان فیستول با عمل جراحی
فیستول را می توان با پمادهای گیاهی نیز درمان کرد، اما این نوع درمان منسوخ شده است و تنها راه مطمئن برای رهایی سریع و موثرتر از فیستول جراحی است.
درمان با لیزر
اگر فیستول ها دارای عمق زیادی نباشند که در اکثر مواقع هم همینطور است نیازی به عمل های جراحی و بیهوشی نیست. می توان با بی حسی موضعی و بعد از مشخص کردن مسیر با میله ای مخصوص، لیزر درمانی کرده و مسیر فیستول را برداشت.
در بیشتر موارد درمان فیستول با لیزردرمانی به راحتی انجام می پذیرد. دستگاه های لیزری که با آن ها لیزردرمانی فیستول را انجام می دهند، عبارت هستند از:
- لیزرهای کم توان
- لیزرهای فروسرخ
- لیزرهای کربن دی اکسید (لیزر پر توان)
» مطالب مرتبط پیشنهادی: لیزر هموروئید
کاربرد درمانی فیستول
همان طور که در ابتدای این متن گفته شد گاهی از فیستول برای درمان استفاده می کنند. افرادی که به نارسایی کلیه مبتلا هستند و به دیالیز نیاز دارند، در یک عمل جراحی کوتاه مدت یک فیستول در اندام فوقانی آن ها ایجاد می شود و امکان تخیله ی راحت تر خون برای همودیالیز را فراهم می کند.
فیستول همچنین راهی برای درمان ریشه ای فشار خون بالای سیاهرگ دروازه ای هم به شمار می رود.
نکته مهم: ذکر این نکته ضروری است که هیچ فیستولی که به طور طبیعی به وجود می اید و شکل می گیرد نمی تواند حالت درمانی داشته باشد و اگر قرار است فیستولی حالت درمانی داشته باشد با عملکرد پزشک و زیر نظر متخصص باید انجام شود.
هرگونه فیستولی باید به سرعت و تحت نظر پزشک متخصص درمان شود.
کلینیک هموروئید دکتر علی آریایی با سالها خدمت در زمینه درمان انواع بیماری ها همچون کیست مویی، فیستول، بواسیر، شقاق و لیزر هموروئید به بیماران کمک کرده تا با بهره گیری از یک نیم متخصص هموروئید و استفاده از پیشرفته ترین دستگاه های لیزر دنیا درمانی بدون کمترین درد و عوارض و خونریزی را برای بیماران شکل دهد.
بدون دیدگاه